حجت الاسلام تسخیری :
سیره عملی پیامبر(ص) مهم ترین مبنا برای حفظ وحدت و انسجام امت است
به گزارش عطر حرم، حجت الاسلام تسخیری اظهار داشت: سیره عملی پیامبر و خاندان مبین اینست که همواره در حفظ وحدت و انسجام امت اسلامی تلاش داشته اند.
خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه- فاطمه علی آبادی: در آیات قرآن و روایات اسلامی اهمیت اتحاد و ارزش همکاری و یکپارچگی مسلمین مورد توجه قرار گرفته و از تشتت و پراکندگی آنان سخت نکوهش شده است. قرآن به ما می آموزد که رمز وحدت ما در چیست و ریشه اخوت اسلامی به کجا متصل است و اگر گرفتار اختلاف و پراکندگی گشتیم چگونه ذلت و ضعف دامنگیرمان می شود و ارزش و اعتبارمان را از بین می برد.
از این رو جهت بررسی راهبردهای تقویت وحدت امت اسلامی بر مبنای آموزه های دینی حجت الاسلام محمدمهدی تسخیری معاون ارتباطات و امور بین الملل دانشگاه ادیان و مذاهب به گفتگو پرداختیم که حاصل آن تقدیم مخاطبان می شود:
*وحدت در امت اسلامی از دیدگاه قرآن و سیره چه میزان اهمیت دارد؟
وحدت و انسجام یک مسئله عقلانی است و در جوامع بشری کسی به دنبال یافتن دلیل برای مسئله عقلانی و اساسی نیست چون که این نوع مسائل بدیهی و واضح است. اما گاهی اوقات انسان مجبور می شود برخی بدیهیات را با یک سری استدلال ذکر کند تا اهمیت آن مورد توجه قرار گیرد. مهم ترین بحث در مسئله وحدت اینست که بدانیم مبانی دینی در زمینه وحدت و اتحاد جامعه اسلامی چه نکاتی را بیان می کند.
برای مثال در قرآن کریم بعنوان سند بزرگ حیات بخش اسلامی و انسانی بیشتر از ۵۰ آیه در رابطه با وحدت و انسجام و روش های اجتناب از اختلافات و تفرقه سخن به میان می آورد. سیره عملی پیامبر و خاندان و مصلحت اندیشی آنان هم مبین اینست که همواره در حفظ وحدت و انسجام امت اسلامی تلاش داشتند، با این که آنان مبانی اعتقادی و اندیشه ای خود را حفظ می کردند و اما اقدام آنان هیچ منافاتی در ایجاد اتحاد جامعه اسلامی نداشت؛ ازاین رو اتحاد و انسجام مسلمانان یک راهبرد برای جامعه اسلامی است.
کاشف الغطا می فرماید اندیشه اسلامی بر دو چیز بنا شده و آن کلمه توحید و توحید کلمه است یعنی اول پرستش آفریدگار و دیگری اصل اتفاق و اتحاد جامعه اسلامی است؛ بنده بر این باور هستم که توحید بدون وحدت قابل تحقق نیست. امتی که نتواند انسجام و وحدت خویش را حفظ کند توان تحقق توحید را بر روی زمین نخواهد داشت، بنابراین تحقق پرستش خدا زمانی محقق می شود که امت اسلامی متحد و قوی باشند تا بتواند احکام خدا را بر روی زمین پیاده کنند.
امروزه خیلی از عقب افتادگی ها، فقر، تشتت، ناامنی ها، بدبختی ها همه به عدم اتحاد و متفرق بودن جامعه اسلامی بر می گردد. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم کفر در مقابل اسلام است. در دوران کنونی در جوامع غربی و اروپایی تلاش می شود که ایالات متحده و یا اتحادیه تأسیس شود چونکه عقل به آنها می گوید به واسطه اتحاد و انسجام است که می توانند نیروهای متمرکزی داشته باشند و به اهداف خود دست یابند.
*بر اساس آموزه های دینی چه راه هایی برای رسیدن به وحدت وجود دارد؟
راه های گوناگونی برای رسیدن به وحدت وجود دارد راه هایی که شناخته شده است و این گونه نیست که ناشناخته باشد و قریب به اتفاق همه می دانند اما نسبت به آن غفلت دارند.
*مصداقی بیان می فرمایید؟
بله. برای مثال یکی از طریق های رسیدن به وحدت توجه و شناخت نقاط مشترک موجود در بین مذاهب اسلامی است تا آن زمان که مسلمانان ندانند چه نقاط مشترکی دارند امکان دارد احساس کنند با یکدیگر دشمن هستند، از هم فاصله بسیاری دارند و با هم متفاوت هستند. اما وقتی به مشترکات توجه می کنند و این مشترکات را می شناسند می بینند که مسلمانان شامل شیعه و سنی، حنفی و زیدی، شافعی و… وجوه مشترک زیادی دارند. همه به سمت یک قبله نماز می خوانند، یک کتاب آسمانی دارند، پیامبرشان یکی است و در بیشتر از ۹۰ درصد در احکام اختلاف ندارند و شبیه هم هستند.
حسین محفوظ یکی از محققان و اندیشمندان عراقی است که می گوید من رفتم بررسی کردم و دیدم در اخلاق، ما مسلمانان با هم صددرصد متفق هستیم، در عرفان هم صددرصد متفق هستیم و در اعتقادات هم کمی با هم اختلاف داریم که آن هم زیاد نیست؛ ازاین رو انسان عاقل با این همه اشتراکات و درصد کمی از اختلافات آیا می تواند بیاید و همه آن اشتراکات را نابود کند.
*این مساله در مورد مباحث فقهی چگونه است؟
مساله اشتراکات در مباحث فقهی و عقیدتی بسیار مورد توجه قرار گرفته است وقتی ما مسلمانان در نماز یومیه مثل هم رکوع می رویم، مثل هم سجده می نماییم، مثل هم قنوت می گیریم پس برای چه باید بر اختلافات جزئی دامن بزنیم.
یکی دیگر از طریق های رسیدن به اتحاد تمسک به ریسمان الهی است این سفارش قرآن است که می فرماید تفرقه نداشته باشید چون که ما شما را یک دست آفریدیم، شما در لبه آتش بودید و ما شما را نجات دادیم؛ برخی ریسمان الهی را قرآن و بعضی دیگر خاندان را ریسمان الهی معرفی می کنند هر کدام که باشد فرقی ندارد چون که پیامبر اسلام فرمودند این دو هیچگاه از هم جدا نمی شوند. ازاین رو ما باید بدانیم که ریسمان الهی داریم و مکلف هستیم که بر مبنای آن عمل نماییم.
در ایام غیبت امام زمان باید دید رهبران راستین چه می گویند امروز باید دید رهبر معظم انقلاب چه نگاهی به تفرقه و اتحاد مسلمین دارند، یا آیت الله سیستانی دراین زمینه چه می گوید، ایشان می گوید به اهل سنت نگویید برادران ما، بگویید جان ما
پیروی از رهبران راستین یکی دیگر از راهبردهای رسیدن به اتحاد و انسجام است. ما باید در هر زمانی ببینیم رهبران راستین چه می گویند بدبختی بشریت از آن روزی شروع شد که از رهبران خویش جدا شد و از پیامبر تبعیت نکرد در روزهای غیبت امام زمان هم باید دید رهبران راستین چه می گویند امروز باید دید رهبر معظم انقلاب چه نگاهی به تفرقه و اتحاد مسلمین دارند. یا آیت الله سیستانی دراین زمینه چه می گوید ایشان می گوید به اهل سنت نگویید برادران ما، بگویید جان ما؛ مسلمانان باید بر مبنای حکمت و عقل از این رهبران پیروی کنند تا گمراه نشوند.
*مسائل اقتصادی در این خصوص چقدر اهمیت دارد؟
راهبرد دیگر در تقویت وحدت اصلاح وضعیت اقتصادی مسلمانان است. اگر عدالت اجتماعی در وضعیت اقتصادی اجرا شود نابرابری های اقتصادی رفع می شود و دیگر شاهد اجحاف در جوامع اسلامی نخواهیم بود. نباید جوامع اسلامی به جایی برسد که از یک سو سفارش به بردباری و تواضع شود و طرف دیگر عده ای کلان کلان به ثروت خود بیافزایند. قدرت اسلام زمانی بود که رهبران و بزرگانش همه در کنار مردم و در یک صف بودند اما از زمانیکه برخی از رهبران اسلام کارشان به جایی رسید که وقتی از دنیا رفتند ثروت و طلای آنان را با چکش و کلنگ تقسیم کردند، جامعه از هم پاشید. اگر بخواهیم در جامعه اسلامی به وحدت برسیم اختلافات طبقاتی باید رفع گردد امام علی می فرماید هر جا کاخی دیدید یقیناً کوخی هم در کنار آن بنا شده است.
یکی دیگر از راهبردها گسترش فرهنگ گفتگو است. مکتب اسلام و قرآن حرکت به سمت گفتگو است و در اینجا است که گفتگوی فرهنگ ها، ادیان و اسلام به میان می آید. پیامبر خودش رهبر این حرکت و آغاز کننده آن بود، ایشان دیگران را به بحث و گفتگو دعوت می کرد. جوامع اسلامی باید تلاش کنند بحث و گفتگو را در همه سطوح راه اندازی کنند. سر انجام همه جنگ ها گفتگو است برای همین چرا نباید از ابتدا این کار صورت گیرد.
تقویت روحیه بندگی خدا از دیگر راهبردها محسوب می شود. جامعه ای که بنده خدا باشد و فرمان الهی را بالای همه فرمان ها بداند عمل به تکلیف می کند. فطرت انسانی بر اینست که فرمان الهی را به بهترین وجه انجام دهد. پیامبران مبعوث شدند که درون انسان را احیا کنند و این امر با تعبد پذیری امکان پذیر است. وقتی آدمی به فطرت خود بر می گردد یعنی به ارزش های انسانی بازگشته است. رعایت ارزش های انسانی مورد تأیید همه ادیان و مذاهب است. پیامبران همه مبعوث شدند تا دستورات الهی رعایت و ارزش های انسانی محقق شود.
یکی دیگر از طریق های تقویت وحدت ترویج روحیه اخوت است هم اکنون ادیان به دنبال شعار اخوت هستند. مسلمانان یک مذهب و دین واحد دارند چرا نباید به دنبال اخوت باشند در حالیکه شعار اسلام شعار اخوت است.
دیگر راه کار وحدت تاکید بر مباحث اخلاقی است بالاترین شخصیت اخلاقی در اسلام پیامبر (ص) است و ایشان می فرماید من هیچ تکلیفی بالاتر از تقویت روحیه اخلاق در جامعه ندارم؛ این که انسان به اعتقادات و مقدسات دیگران توهین کند به دور از اخلاق است.
*بزرگترین چالش فرا روی وحدت مسلمانان چیست؟
بزرگترین چالش فرار روی وحدت تعصب و عدم تعقل است و سفارش قرآن به پیروان اسلام اینست که مواظب باشد حمیت جاهلیت را نداشته باشید. عقل این را می گوید امروزه اگر عقب افتادگی در جامعه اسلامی می بینید ناشی از تفرق و جدایی است و تا آن زمان که ما یک دست نشویم و یک منظومه اسلامی، بازار اسلامی مشترک، یک ارتش نظامی و منظومه امنیتی واحد و یک ناوگان تبلیغاتی منسجمی در جامعه اسلامی نداشته باشیم مطمئن باید باشیم شبیخون و حمله دشمنان جوامع اسلامی را متفرق خواهد نمود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب