احرام كوی دوست، ۲؛
ارتباط حج با خلقت و آفرینش انسان و فلسفه طواف کعبه
به گزارش عطر حرم، خداوند به فرشتگان فرمود: طواف کنید این خانه را و رها کنید عرش را، پس ملائکه طواف خانه کرده و عرش را ترک کردند، در نتیجه این طواف بر ملائکه آسان گردید.
خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: اینروزها اگر اخبار را دنبال کرده باشید، با خبر هستید که الان صدها هزار نفر دل عاشق خدا، در مدینه منوره و مکه معظمه، مشغول انجام زیارت و اعمال در ارتباط با حج هستند. آگاهی از اسرار حج هرچند به صورت اجمالی می تواند معرفت عمیق تری را نسبت جایگاه کعبه و مجموعه اعمال حج برای زائر فراهم آورد و زائر با معرفت به اسرار حج پی خواهد برد که حج با تمامی آفرینش و خلقت انسان ارتباط دارد و اگر زبان معصومین و بیان آنها در کشف اسرار باز نشده بود فهمیدن خیلی از مفاهیم و آموزه های حج مجهول می ماند.
در روایاتی از پیامبر اکرم (ص) امام صادق، امیرالمومنین و حضرت زین العالبدین (علیهم السلام) در زمینه ارتباط حج با خلقت و آفرینش انسان وارد شده است که به مواردی از آنها اشاره می شود: محمد بن مروان می گوید: از امام صادق (ع) شنیدم که می فرماید: با پدرم در حجر اسماعیل بودیم، پدرم مشغول نماز بود که مردی آمد و کنار او نشست، آن مرد بعد از آنکه پدرم نمازش را تمام کرد به او سلام کرد و اظهار داشت: من از تو سه سؤ ال دارم که پاسخ آنرا جز تو و یک مرد دیگر نمی داند. پدرم فرمود: آن سه سوال چیست؟ او اظهار داشت: به من بگو علّت طواف در اطراف این خانه چیست؟
پدرم فرمود: هنگامی که خداوند به ملائکه دستور داد تا بر آدم سجده کنند، بعضی اعتراض نموده و گفتند:
«اءَتَجْعَلُ فیها مَنْ یَفْسِدُ فیها وَیَسْفِکُ الدِّماءَ وَنَحْنٍ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَنُقَدِّسُ لَکَ»
خداوند متعال فرمود: (… إ نّیِ اءعْلَمُ مالاتَعْلَمُونَ). سپس بر ملائکه خشم کرد و از آنان خواست نسبت به این اعتراض توبه کنند و به آنان امر نمود که برای توبه باید به اطراف بیت المعمور طواف نمایند، ملائکه هفتاد سال به اطراف بیت المعمور طواف نموده و نسبت به آن چه گفته بودند استغفار و طلب بخشش می کردند، بعد از هفتاد سال طواف و استغفار، خداوند آنان را بخشید. سپس خداوند خانه کعبه را روی زمین موازی با بیت المعمور آفرید تا هر کس از فرزندان آدم (علیه السلام) که مرتکب گناه شود، به اطراف او طواف نموده و توبه کند تا خداوند او را بخشیده و از گناه پاک نماید.[۱]
در بعضی روایات فرموده اند: ملائکه هفت هزار سال به کنار عرش خداوند پناهنده شدند تا خداوند آنان را بخشید.[۲]
شخصی از امام سجاد (علیه السلام) در رابطه با علت طواف بر بیت المعمور و خانه کعبه پرسید. زمان آغاز طواف بر بیت المعمور چه زمانی بوده و برای چه و چگونه بوده است؟ امام (علیه السلام) فرمود: آغاز طواف بر بیت المعمور زمانی بود که خداوند متعال به ملائکه فرمود: من در روی زمین خلیفه و جانشینی قرار دادم [به نام انسان]، پس ملائکه گفتند: پروردگارا! خلیفهای از غیر فرشتگان قرار دادی در حالیکه این خلیفه در روی زمین فساد می کند و خون می ریزد و به همدیگر حسادت و بغض می ورزند و ستم می کنند.
پروردگارا! جانشین و خلیفه ای از ما روی زمین قرار بده که ما فرشتگان، فساد نمی نماییم و خون نمی ریزیم و بغض و حسادت نداریم و ستم نمی نماییم و همواره به کمک تو تسبیح و تقدیس می نماییم تو را و اطاعت می نماییم تو را و عصیان نمی نماییم تو را.
خداوند فرمود: مسلماً من چیزی را می دانم که شما نمی دانید. امام سجاد (علیه السلام) فرمود: ملائکه گمان کردند که آن چه می گویند ردّی است بر پروردگارشان و مسلماً خداوند بر گفتار ایشان غضبناک شده است پس سه ساعت به عرش خدا پناه بردند، سپس خداوند به ایشان نظر کرد و رحمتش بر ایشان نازل گردید و خانه ای در زیر عرش قرار داد که بر چهار استوانه از زبرجد بود که آنرا به یاقوت قرمز آغشته نموده بود که این خانه «بیت الضّراح» نام دارد.
سپس خداوند به فرشتگان فرمود: طواف کنید این خانه را و رها کنید عرش را، پس ملائکه طواف خانه کرده و عرش را ترک کردند، در نتیجه این طواف بر ملائکه آسان گردید [که مراد آسانی طواف نسبت به پناه بردن ملائکه به عرش می باشد]. و این بیت المعمور که خداوند ذکر فرموده: هر روز و شب هفتاد هزار فرشته داخل آن می شود که هیچگاه برنمیگردند. سپس خداوند فرشتگانش را دستور داد که: خانه ای برای من در روی زمین بسازید به مانند و به منزلت بیت المعمور، بعد خداوند سبحان امر کرد به تمام انسان هایی که در زمین خلق کرده، طواف این خانه کنند همان گونه که اهل آسمان بیت المعمور را طواف می کنند.[۳]
در تفسیر علیّ بن ابراهیم قمی به روایتی اشاره شده که بر طبق آن، طواف به دور "البیت المعمور" پس از آنکه ملائکه بر خلقت آدم (علیه السلام) اشکال و اعتراض کردند، بر ملائکه واجب شد تا بمنزله توبه ایشان باشد.[۴] در خیلی از روایات معراجیّة هم به آن اشاره شده است که پیامبر در آنجا نماز خواندند و ملائکه و پیامبران به ایشان اقتدا کردند.[۵] از امیر المؤمنین (علیه السلام) هم روایت شده که فرموده: در هر روز هفتاد هزار فرشته داخل آن می شوند، و چون بر می گردند دیگر تا ابد آنجا را زیارت نمی کنند.[۶]
پی نوشت:
[۱]. فروع کافی، ج ۴، ص ۱۸۸.
[۲]. دلایل الشرایع، ج ۲، ص ۴۰۷
[۳]. بحار الأنوار: ۵۵/ ۵۹، باب ۷، حدیث ۷
[۴]. تفسیر القمی، ج ۱، ص ۳۷ ذیل سورة البقرة آیات ۳۰ الی ۳۹
[۵]. دلایل الشرائع / ترجمه ذهنی تهرانی، ج ۲، ص: ۴۳
[۶]. مجمع البیان، ج ۹، ص ۱۶۳
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب