بهار مهربانی از راه رسید؛
رمضان ماه دعا و نیایش و صلوات رمز استجابت دعاست
به گزارش عطر حرم، دعا کردن از نیازهای مبرم و غیر قابل انکار بندگان خداست و یکی از ابزارهای کلیدی ارتباط معنوی با خدا برای هر مومنی است که باید در جهت رسیدن به خواسته های بزرگ، دشوار و مشروع خود به کار بگیرد.
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه: دعا کردن از نیازهای مبرم و غیر قابل انکار بندگان خداست و یکی از ابزارهای کلیدی ارتباط معنوی با خدا برای هر مؤمنی است که باید در جهت رسیدن به خواسته های بزرگ، دشوار و مشروع خود به کار بگیرد تا توجه خدای متعال را به خود جلب نماید. نادیده گرفتن دعا در زندگی مانند نادیده گرفتن دستهای غیبی و قدرت بی همتای الهی و شاید هم به شکلی خارج شدن از دایره بندگان فروتن است. سید محمود جوادی در یادداشتی چنین آورده است:
دعا در لغت به معنای خواندن و درخواست کردن است و به شکلی عبارت است از درخواست توأم با خضوع و تضرع بنده از خداوند. همینطور دعا کردن به معنای صدا زدن است، فعلی مانند صدا زدن همراه با درخواست، درخواستی که به صورت خارج شدن کلمات از دهان در چارچوب صوت اتفاق می افتد و نه یک درخواست درونی در شرایط سکوت، بلکه تلفیقی از یک خواسته درونی و یک کنش فیزیکی به صورت بیان کردن خواسته ها و تبدیل این مکنونات قلبی به کلمات و به زبان آوردن آن به شکل صداست.
استجابت دعا، وعده صدق الهی است
یکی از زیبایی های آیه ۶۰ سوره غافر «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» اینست که خداوند دعای بندگانش را درجا استجابت می کند و این یکی از اتفاقات اعجاب انگیز و حیرت آور است. خداوند متعال همزمان با درخواست بنده اش دعای وی را اجابت می کند و این یک سنت الهی است اما باید زمان و مکان مناسب برای محقق شدن این امر فراهم گردد.
البته امکان دارد برای خیلی از ما اتفاق افتاده باشد که دعا کردیم و به خواسته خود نرسیدیم و امکان دارد حتی در این دنیا هم به آن نرسیم اما با اینحال نباید در مورد وعده استجابت دعا از جانب خدا تردیدی به دل راه بدهیم چونکه اگر این دعا در دنیا محقق نشود قطعا و یقین در جهان آخرت به بهترین شکل محقق خواهد گردید تا وعده صدق الهی برای ما نمایان شود.
برخی از سست باورانی که امکان دارد چیزهایی را در چارچوب دعا از خداوند درخواست کرده باشند اما شرایط محقق شدن آن فراهم نشده باشد، خیلی زود نا امید شده و ضمن زیر سوال بردن وعده های الهی قضاوت نادرستی می کنند. برای مثال بعضی معتقدند خداوند به برخی بندگانش بیشتر اهمیت می دهد و برخی دیگر را نادیده می گیرد، یعنی حتی صدای آنها را هم نمی شنود و به نیاز آنها پاسخ نمی دهد. این درحالی است که خداوند بینا و شنواست و با نگاهی به آیه ۱۸ سوره نمل که می فرماید: «قَالَتْ نَمْلَةٌ یَا أَیُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَسَاکِنَکُمْ لَا یَحْطِمَنَّکُمْ سُلَیْمَانُ وَجُنُودُهُ وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ» (مورچه ای [به زبان خویش] گفت ای مورچگان به خانه هایتان داخل شوید مبادا سلیمان و سپاهیانش ندیده و ندانسته شما را پایمال کنند)، در می یابیم که خداوند نه تنها صدای انسان را می شنود و به درخواست او توجه می کند بلکه صدای مخلوقات بسیار کوچک را می شنود و به منظور ادراک و اثبات این موضوع، این مساله را در قرآن مطرح می کند.
به هر حال این انتظار از ما (بندگان خدا) می رود که برای بهبود شرایط زندگی و آینده روشن خود و عزیزانمان از ابزار دعا به خوبی بهره برده و دست به دامن پروردگار شویم، در این راه باید تلاش نماییم درخواست خودرا با کلماتی واضح و به صورت زبانی بیان نماییم تا مقوله دعا را به درستی ادا کرده باشیم.
برای مثال حضرت زکریا از خداوند متعال درخواست فرزند می کند «هُنَالِکَ دَعَا زَکَرِیَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعَاءِ» (آنجا [بود که] زکریا پروردگارش را خواند [و] گفت پروردگارا از طرف خود فرزندی پاک و پسندیده به من عطا کن که تو شنونده دعایی - آیه ۳۸ سوره آل عمران) و یقین دارد که خداوند دعای او را می شنود. پس از این دعا خداوند به وی می فرماید: «فَنَادَتْهُ الْمَلَائِکَةُ وَهُوَ قَائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرَابِ أَنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحْیَی مُصَدِّقًا بِکَلِمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَسَیِّدًا وَحَصُورًا وَنَبِیًّا مِنَ الصَّالِحِینَ» (پس در حالیکه وی ایستاده [و] در محراب [خود] دعا می کرد فرشتگان او را ندا دردادند که خداوند تو را به [ولادت] یحیی که تصدیق کننده [حقانیت] کلمة الله [=عیسی] است و بزرگوار و خویشتندار [=پرهیزنده از آنان] و پیامبری از شایستگان است مژده می دهد – آیه ۳۹ سوره آل عمران). و این گونه دعای حضرت زکریا مستجاب می شود.
نکته مهم در آیه فوق اینست که حضرت زکریا در شرایط طهارت و در صورتی که در محراب عبادت بود این درخواست را کرد و دعای او همانجا اجابت شد، اما بعد از ماه ها و سپری شدن زمان، این امر محقق شد و جناب زکریا در زمان مقرر با عنایت پروردگار صاحب فرزند شد. بنابر این ما باید آداب دعا را به درستی رعایت نماییم و درک درستی از این مورد داشته باشیم که خواسته های خودرا با چه کسی در بین می گذاریم پس شایسته است دعا کردن ما بشکلی زیبا و با کلماتی زیباتر و سنجیده باشد تا بشکلی دلنشین درآید و مورد توجه خدای متعال قرار گیرد.
اگر دعا نکنیم چه اتفاقی می افتد؟
خداوند متعال در آیه ۸۸ سوره فرقان در مورد اهمیت دعا کردن به پیامبر اکرم (ص) می فرماید: {خطاب به امتت} بگو اگر دعای شما نباشد پروردگارم هیچ اعتنایی به شما نمی کند «قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ». این آیه به خوبی نشان داده است که خداوند به مقوله دعا ارزش بسیار زیادی قائل است بگونه ای که انجام آن و یا ترکش، اعتنایی و یا بی اعتنایی پروردگار به دنبال دارد.
کدام مؤمنی است که به دنبال اعتنا کردن خداوند به او نباشد و چه کسی از اعتنای خدا به او بی نیاز است و یا از آن زیان می بیند؟ چه زیبا فرمومده است امام حسین ضد السلام در دعای عرفه: مَاذَا وَجَدَ مَنْ فَقَدَکَ وَ مَا الَّذِی فَقَدَ مَنْ وَجَدَک … (آن کس که تو را ندارد، چه دارد؟ و آن کس که تو را یافته، چه ندارد؟).
از آنجایی که خداوند همه بندگانش را می بیند «وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا یَعْمَلُونَ»، بجاست به جهت اینکه بیشتر مورد توجه خداوند قرار بگیریم و بهتر دیده شویم، اهل دعا باشیم و همواره ذکر او بر زبانمان باشد.
صلوات؛ رمز استجابت دعا
در برخی از روایات تصریح شده است که برای استجابت دعا، آنرا با صلوات بر محمد و آل محمد آغاز کنید، چونکه صلوات بر محمد و آل محمد همواره مستجاب است، و خداوند کریم تر از آن است که دعای اول را مستجاب کند و دعای دوم را مستجاب ننماید. از امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل شده است که فرمود: «اذا کانت لک الی الله سبحانه حاجه فابدء بمسأله الصلوه علی النبی (ص) ثم سل حاجتک، فان الله اکرم من ان یسأل حاجتین، فیقضی احداهما و یمنع الاخری.»
در روایات دیگری آمده است که دعایتان را با صلوات شروع و با آن ختم کنید، تا دعای شما بین دو دعای مقبول واقع شود و مستجاب گردد، چونکه خدا کریم تر از آن است که اول و آخر دعاء را مستجاب کند و وسط آنرا مستجاب ننماید.
ذکر مبارک صلوات بر محمد و آل ایشان حجاب بر انداز است. گاه رفتار، کردار و نیات نادرست بندگان، حجاب بین خلق و حق تعالی می گردد که با ذکر صلوات آن حجاب از بین برداشته شده و دعاء به جانب او صعود می کند.
از حضرت امام صادق (علیه السلام) گزارش شده است که: «لا یَزَال الدّعاء مَحجُوباً حَتّی یُصَلّی عَلَی مُحَمد وَ آلِ مُحمد» پیوسته دعاء بر حجابی مستور است تا که بر محمد و آل او درود فرستاده شود.
از همان امام همام نقل شده که فرمود: «من کانت له الی الله عزوجل حاجه، فلیبدء بالصلوه علی محمد و آله، ثم یسئل حاجته، ثم یختم بالصلوه علی محمد و آل محمد؛ فان الله عزوجل اکرم من آن یقبل الطرفین و یدع الوسط، اذا کانت الصلوه علی محمد و آل محمد لا یحجب عنه» کسی که نیاز و حاجتی به خداوند داشته باشد پس به صلوات بر محمد و آل او شروع کند، سپس از او حاجت بطلبد، و پس از آن دعاء با صلواتی بر محمد و آل او برنامه را پایان برد، البته خداوند متعال گرامی تر از آن است که دو طرف را قبول ولی بخش میانی نیایش را رد کند. همین که صلوات بر محمد و آل او فرستاده شد دیگر دعاء محجوب نخواهد ماند.
اذن دعای بندگان در دست پروردگار
بسیاری از ما تصور می نماییم که سعادت بندگی در چارچوب دعا، توبه و کارهای خیر همچون کارهایی است که ما خود مبادرت به انجام آن می نماییم درحالی که اگر توفیق انجام آن از جانب خدا نباشد هیچگاه دست به این کارها نمی زدیم. قرآن کریم در مورد توفیق الهی انجام کارهای نیک از زبان حضرت شعیب ضد السلام می فرماید: و ما توفیقی الا بالله، یعنی حتی انجام کارهای خیر از جانب پیامبران و اولیا نیازمند توفیق الهی است و اگر اذن پروردگار در آن نباشد این امر محقق نمی گردد.
در پایان، به آخرین وصیت امیر المومنین حضرت علی ضد السلام به امام حسن مجتبی ضد السلام در باره اهمیت دعا و توفیقات آن اشاره می نماییم که فرمود: «وَ اعْلَمْ أَنَّ الَّذِی بِیَدِهِ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ قَدْ أَذِنَ لَکَ فِی الدُّعَاءِ وَ تَکَفَّلَ لَکَ بِالْإِجَابَةِ وَ أَمَرَکَ أَنْ تَسْأَلَهُ لِیُعْطِیَکَ وَ تَسْتَرْحِمَهُ لِیَرْحَمَک»؛ فرزندم، بدان آن کس که گنج های آسمان و زمین در دست اوست به تو اجازه ی دعا و درخواست را داده و اجابت آنرا تضمین نموده است، به تو امر کرده که از او بخواهی تا عطایت کند و از او درخواست رحمت کنی تا رحمتش را شامل حال تو گرداند.
آن حضرت در قسمتی دیگر از سخنان گهربار خویش محبوب ترین کارها نزد خداوند را دعا می داند: «أَحَبُّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِعَزَّ وَ جَلَّ فِی الْأَرْضِ الدُّعَاءُ»، پس قدر خودرا هنگام دعا کردن بدانیم و دریابیم از چه کسی حاجت خودرا طلب می نماییم که اگر بدهد یا ندهد طبق این آیه شریفه: «وَ عَسی أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ عَسی أَنْ تُحِبُّوا شَیْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُمْ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»، خیر و صلاح ما در آن است.
منبع: atreharam.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب