ماحوزی پاسخ داد:
رؤیای اهتمام جدی دانشگاهیان به محیط زیست چه موقع واقعی می شود؟
عطر حرم: استاد دانشگاه اظهار داشت: امروزه می توان در دانشگاه های ایران با اعطای آزادی نسبی و تعریف مكانیسم های مسئولیت پذیری رؤیای اهتمام جدی و مسئولانه دانشگاهیان به محیط زیست را واقعیت بخشید.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، نشست «آموزش عالی و مخاطرات زیست محیطی» روز گذشته، سه شنبه دهم اردیبهشت ماه درسالن شهید مطهری نمایشگاه بین المللی كتاب تهران اجرا شد. در این جلسه رضا ماحوزی معاون پژوهشی پژوهشكده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در این جلسه سخنان خودرا در ابتدا با بیان رویكردهای تاریخی مواجهه با طبیعت شروع كرد و اظهار داشت: به جهت اینكه بدانیم آموزش عالی فعلی چه مضامینی برای سوژه محیط زیست دارد و چگونه می تواند در معضل مخاطرات زیست محیطی ایفای نقش كند، لازم است بدانیم رویكردهای دانشی و گفتمانی كلان درباب محیط زیست كدام ها است و اینك در كدامین گفتمان، آموزش عالی به محیط زیست نظر دارد. وی ادامه داد: به لحاظ تاریخی، گفتمان سنتی، محیط زیست را در سپهر كیهانی مورد توجه قرار می داد به این معنا كه طبیعت و محیط زیست واجد شعور قسمتی از كیهان و هستی لحاظ می شد كه بلحاظ وجودی با دیگر بخش ها و پاره های هستی مرتبط بود. این ارتباط در لسان افلاطون به مشاركت و بهره مندی و به لسان عرفای مسلمان به سایه و به لسان حكمای اسلامی به حضور حقیقت در رقیقه تعبیر شده است. در این رویكرد، آدمی موجودی از هستی است كه از تمامی بخش های معقول و نفسی و جسمی (طبیعی) برخوردار می باشد و پس خود در كیهان و با كیهان است؛ در كیهان بودنی كه برای او مسئولیت شناخت موجودات و شناخت خود و اتحاد با معرفت شناسی به دست آمده را مقرر می دارد. در این بینش آدمی پاسدار طبیعت و محیط زیست است چونكه طبیعت برای او هم مخلوق خدا است و هم پر از نشانه و آیت شناسایی حق و هم اینكه طبیعت، پر از حضور خداوندی است و پس مقدس است. عضو هیئت علمی پژوهشكده مطالعات فرهنگی و اجتماعی افزود: در مقابل این رویكرد، رویكرد مدرسه هایی چون بیكن و لاك و كانت و دیگران قرار دارد كه طبیعت را وسیله قدرت یابی انسان و سوژه مدرن می دانند. برای آنها طبیعت، موجودی بی شعور است كه متعلق شناخت و احساس انسان قرار می گیرد تا آدمی بتواند حسب شناخت حاصل آمده از فعالیت ذهنی خود، قدرت یابد و به تعالی برسد. برای كانت، طبیعت موجودی اندام وار است كه به آدمی كمك می نماید تا راحت تر بتواند بر نزاع علیت اخبار و علیت اراده آزاد اخلاق غلبه كند و به عقلانیت محض و آزادی و تقدس و رفاه و رشد در قالب اندیشه مدرن برسد. وی تصریح كرد: این رویكرد كه خیلی سریع آموزه های خودرا در چارچوب عقلانیتی جهان شمول و كلی به سطح دانشگاه های مدرن قرن نوزدهم آورد و تا یك قرن و نیم دوام یافت، پاسداشت طبیعت را از آن رو ضروری می داند كه بودن طبیعت اندام وار سالم را لازمه دست یابی به آرزوهای انسان می داند. به این معنا برای مدرن ها، طبیعت وسیله ای در خدمت انسان است و پس لازم است از وسیله به خوبی مراقبت شود. این استاد دانشگاه اظهار داشت: علاوه بر دو رویكرد فوق، در نیمه دوم قرن بیستم و با آغاز فعالیت دانشگاه های محلی مسئولیت محور، سوژه محیط زیست و مخاطرات زیست محیطی از منظری دیگر مورد توجه قرار گرفت. در این الگوی دانشگاهی به جای پارادایم های كلی و جهان شمول در دو موج نخست، به مسئولیت های كوچك و محلی مراكز آموزشی و پژوهشی توجه شد و متناسب با این مأموریت ها پروژه های متعددی در چارچوب بورسیه های تحصیلی، تنظیم متون درسی، تربیت كنش گران فعال آموزش دیده و غیره تعریف شد. ماحوزی درانتها تصریح كرد: باید توجه داشت كه لازمه فعالیت آموزش عالی نوین در رویكرد سوم، استقلال دانشگاه و مسئولیت پذیری آن در قبال جامعه و محیط زیست است. امروزه می توان در دانشگاه های ایران با اعطای آزادی نسبی و تعریف مكانیسم های مسئولیت پذیری و استفاده از ظرفیت های دروس عمومی برای آموزش های نظری و عملی شهروندی دانشگاهی و مسئولیت جامعه دانشگاهی در قبال محیط زیست و مهمتر از همه، سواد زیست محیطی، رؤیای اهتمام جدی و مسئولانه دانشگاهیان به محیط زیست را واقعیت بخشید و ایران را از وضعیت تأسف برانگیز فعلی كه یكی از كشورهای آلوده و پرمخاطره زیست محیطی در جهان است، خارج كرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب