محسن اسماعیلی در جلسه شرح و تفسیر نهج البلاغه:
اطاعت ازخدا با دشمن شناسی كامل می شود، چرا منافقان بدتر از كفارند؟
عطر حرم: محسن اسماعیلی اظهار داشت: تنها شناخت خدا و اطاعت از اوبرای رسیدن به سعادت كافی نیست بلكه شناخت دشمن ومخالفت با او هم لازم است، چنانكه درآیات قرآن هم عبادت خدا در كنار اجتناب از طاغوت مطرح شده است.
به گزارش عطر حرم به نقل از مهر، محسن اسماعیلی در یكصد و بیست و یكمین جلسه شرح و تفسیر نهج البلاغه در محل مجموعه فرهنگی سرچشمه، درباره دشمن شناسی اظهار داشت: یكی از گرفتاری های ما مسلمانان فراموش كردن دشمن و دشمنی های او، و گاهی هم اعتماد به ظاهرسازی های دروغین اوست؛ با اینكه قرآن تاكید می كند كه دشمن، دشمن است و تا ما را از بین نبرد یا از مسیر صحیح منحرف نكند، دست از دشمنی برنمی دارد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینكه تنها شناخت خدا و اطاعت از او برای رسیدن به سعادت كافی نیست بلكه شناخت دشمن و مخالفت با او هم لازم است، تصریح كرد: چنانكه در آیات قرآن هم عبادت خدا در كنار اجتناب از طاغوت مطرح شده است. به حكم عقل و شرع نباید از دشمن و دشمنی او غفلت كرد. وقتی امام علی ضد السلام، مالك اشتر را به مصر فرستاد، دو نامه نوشت؛ یكی خطاب به خود مالك و یكی هم خطاب به مردم مصر، و در هر دو نامه به ضرورت دشمن شناسی اشاره فرمود. هم به زمامداران سفارش كرد و هم به شهروندان كه خوش خیالی و حُسن ظن نسبت به دشمن را كنار بگذارند.
وی در ادامه جلسه شرح و تفسیر نهج البلاغه مطرح كرد: امیرالمومنین به مالك نوشت كه «هرگز صلحی را كه از جانب دشمن پیشنهاد می گردد و رضای خدا در آن است، ردّ مكن، اما زنهار! زنهار! سخت از دشمنت بعد از بستن پیمان صلح بر حذر باش! چون كه دشمن گاهی نزدیك می گردد تا غافلگیر سازد. ازاین رو دوراندیشی را بكار گیر، و در این موارد روحیه خوشبینی را كنار بگذار.» در نامه به مردم مصر هم اخطار داد كه: «هر كه از دشمن خود غافل باشد، دشمن از او غافل نمی ماند. ملتی كه در خواب خوش خیالی نسبت به دشمن می رود، وقتی بیدار می گردد كه كار از كار گذشته و ضربه را از دشمن دریافت كرده است».
اسماعیلی دشمنان را به دو نوع تقسیم كرد و اظهار داشت: گروهی آشكارا دشمنی می كنند و گروهی هم زیركانه و مخفیانه. انسان معمولاً از دشمن آشكار كمتر غفلت می كند و بنابراین نقشه های وی غالباً كم اثرتر است؛ چنانكه حضرت فرمود: «از دشمن پنهانكار بیشتر برحذر باش تا دشمنی كه علناً به میدان آمده است.» اهمیت خطر نفاق و اینكه منافقان از كفار بدترند، از همین جا نشأت می گیرد.
استاد دانشگاه تهران خاطرنشان كرد: دشمنی كه چهره عوض می كند و بعنوان دوست و دلسوز وارد صحنه می شود، بسیار موفق تر است و باید از آنان ترسید و برحذر بود؛ چنانكه امیر مومنان سلام الله ضد در خطبهای راجع به صفات منافقان ما را از آنان ترسانده و برحذر داشته و فرموده است: «شما را به تقوا و پرهیزكاری سفارش میكنم، و از منافقان برحذر میدارم. چرا؟ «زیرا آنها گمراه و گمراه كنندهاند. خود لغزیده اند و دیگران را می لغزانند، به رنگ های گوناگون بیرون میآیند، و به قیافهها و زبان های مختلف خودنمایی می كنند. از هر وسیله ای برای فریفتن و درهم شكستن شما استفاده می كنند و در هر كمینگاهی به كمین شما می نشینند.»
اسماعیلی در ادامه به فرمایشات امام علی(ع) كه خطر منافق را برمی شمارند اشاره كرد: «اگر مردم میدانستند كه این شخص منافق و دروغگو است، از او قبول نمی كردند و تصدیقش نمینمودند، اما چون از واقعیت او آگاه نیستند میگویند: وی از صحابه رسول خدا صلی الله ضد و آله و سلم است، پیامبر را دیده از او حدیث شنیده و مطالب را از او دریافت كرده است. بنابراین به گفتهاش ترتیب اثر میدهند.»
عضو حقوقدان شورای نگهبان با اشاره به اینكه نفوذی های منافق كه راه سخنوری و دلبری بلد باشند بیشتر است، اضافه كرد: در آن وقت واقعاً باید برای آینده امّت اسلام ترسید؛ چنانكه وقتی امام ضد السلام، محمدبن ابی بكر را منصوب نمود، به او یادآوری فرمود كه: «رسول خدا صلی الله ضد و آله به من فرمود: من برای امّتم نه از مؤمن می ترسم و نه از مشرك؛ زیرا مؤمن را خداوند به واسطه ایمانش جلوگیری می كند و مشرك را خداوند به جهت شركش از پای درمی آورد. امّا ترس من برای شما از منافق زبان بازی است كه مطابق اعتقادات شما سخن می گوید و بر خلاف آنچه معتقدید عمل می كند.»
اسماعیلی در ادامه با تاكید بر بصیرت و اجتناب از سطحی نگری، تصریح كرد: دومین كاری كه باید كرد تقویت بینش دینی و سیاسی و اجتناب از سطحی نگری است؛ یعنی همان چیزی كه در ادبیات دینی «بصیرت» نامیده می گردد. اگر مردم و مهمتر از آنان، زمامداران احساساتی نباشند، و دست از سطحی نگری بردارند، حتی منافقان چرب زبان هم چندان موفقیتی نخواهند داشت. این هشداری است كه حتی به پیامبر هم داده شده است.
عضو حقوقدان شورای نگهبان اظهار داشت: برای دفع توطئه اختلاف انگیزی توسط نفوذی های منافق و خودی های ساده لوح باید دشمن شناس بود و خصوصاً از خطر نفاق غفلت نكرد. همینطور سطحی نگری را كنار گذاشت و با بصیرت و دوراندیشی فریب شعارهای زیبا را نخورد و با هر صدایی به حركت درنیامد.
وی اضافه كرد: خدای متعال خطاب به رسول خویش فرمود: «از میان مردم، كسانی هستند كه گفتار و شعارهای آنان در زندگی دنیا مایه اعجاب و شگفتی تو می گردد. آنان نه تنها خوش سخن هستند، بلكه به دروغ خدا را هم بر آنچه در دل دارند گواه می گیرند. یعنی قسم می خورند كه خیرخواه شما هستند. این در شرایطی است كه آنان، سرسخت ترین دشمنانند».
به گفته اسماعیلی، نه شعارهای جذاب دینی و نه شخصیت های مقبول اجتماعی نباید باعث آن شوند كه ما چشم بسته به دنبال این و آن بیفتیم و به تعبیر علی(ع) پشت سر هر ناعقی حركت نماییم. ناعِق یعنی شعاردهنده و كسی كه صدایی از وی در جامعه شنیده می گردد. آن حضرت خطاب به خوارج سطحی نگر كه فریب عمروعاص زیرك را خورده بودند، فرموده بود: «لاَ تَلْتَفِتُوا إِلی نَاعِقٍ نَعَقَ»؛ (به هر صدایی اعتنا نكنید). افزون بر این، كمیل می گوید: امام علی ضد السلام به من فرمود: مردم سه گروهند: علمای الهی، دانش طلبانی كه در راه نجات دنبال تحصیل علم هستند، و «هَمَجٌرَعَاعٌ» یعنی: «أَتْبَاعُ كُلِّ نَاعِقٍ یَمِیلُونَ مَعَ كُلِّ رِیحٍ»؛ كسانی كه دنبال هر صدایی میدوند و با هر بادی حركت می كنند!
محسن اسماعیلی اضافه كرد: در امور مهم سیاسی و اجتماعی كه سرنوشت دین و جامعه در معرض خطر است، نباید هر چه می شنویم و می بینیم را بدون دقت و تامل قبول نماییم. اینجا جای اندیشه و تیزبینی است نه غفلت و ساده انگاری.
وی در انتها به این آموزه امام علی(ع) اشاره نمود كه می فرمایند: «شخص بصیر و بینا آن است كه بشنود اما بیندیشد، نگاه كند ولی به دقت ببیند و از گذشته درس عبرت بگیرد و سود ببرد.» و اظهار داشت: اگر كسی چنین تیزبین و ژرف اندیش باشد، دیگر فریب دشمن را نمی خورد؛ حتی دشمن منافق و نقابدار، و حتی دشمن منافق و نقابداری كه از هنر سخنوری و تبلیغات عوام فریبانه هم برخوردار می باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب