اسرای کربلا الگویی برای آزادگان دفاع مقدس
به گزارش عطر حرم، بمناسبت گرامی داشت حادثه بزرگ تاریخی اسرای کربلا در ۱۱ محرم سال ۶۱ هجری قمری و به یادبود آزادگان دفاع مقدس در ۸ سال جنگ تحمیلی رژیم بعثی صدام ضد جمهوری اسلامی ایران، امروز ۲۷ تیر ۱۴۰۳ مصادف با ۱۱ محرم ۱۴۴۶ هجری قمری، «روز ملی تجلیل از اسرا و مفقودان» نام گذاری شده است. علت این نام گذاری، توسل رزمندگان کشورمان به سیدالشهداء(ع) و خاندان ایشان در دوران اسارت است، البته امروز سالروز اعلام پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل از جانب ایران هم است که بعد از آن خیلی از اسراء به کشورمان بازگشتند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، وقتی آفتاب روز عاشورای سال ۶۱ هجری در سرزمین کربلا غروب کرد، اسارت خانواده امام حسین (ع) و همراهان ایشان در کربلا شروع شد و عمر بن سعد کاروانی به تعداد مشهور ۸۴ نفر از اسیران کربلا را به سمت کوفه روانه کرد که در رأس آنها امام سجاد (ع) و حضرت زینب کبری (س) حضور داشتند. این کاروان روز دوازدهم محرم به کوفه رسید تا دلیلی برای خوش خدمتی عمر بن سعد در بارگاه عبیدالله بن زیاد باشد. اسیران پس از یک هفته اقامت در کوفه به دستور ابن زیاد به سمت شام حرکت داده شدند تا به کاخ یزید بروند. اسارت خاندان امام حسین(ع) یکی از جان سوزترین رویدادها در کل تاریخ به حساب می آید، رویدادی که داغ آن بر پیشانی تاریخ باقی مانده و هنوز هم پس از چهارده قرن، قلب هر انسان مؤمن و آزاده ای را به درد می آورد.
مقام معظم رهبری: رنج اسارت خانواده سیدالشهداء(ع) با آزادگان دفاع مقدس قابل مقایسه نیست
مقام معظم رهبری در رابطه با عظمت یازدهمین روز محرم و اهمیت مناسبت تقویمی روز اسراء و مفقودان، در دیدار با آزادگان دفاع مقدس فرموده اند: « یقیناً یکی از مناسبت های مهم جمهوری اسلامی، روز اسرا و مفقودان است که با خاطره تاریخی آن مناسبت دارد. همه می دانید که در روز یازدهم محرم یکی از عظیم ترین فاجعه های تاریخ اسلام به وقوع پیوست، اسارتی صورت گرفت که نظیر آنرا دیگر ملت و تاریخ اسلام ندید و به آن عظمت هم نخواهد دید، کسانی اسیر شدند که از خاندان وحی و نبوت، عزیزترین و شریف ترین انسان های تاریخ اسلام بودند.»
ایشان ادامه دادند: «زنانی در هیأت اسارت در کوچه و بازارها گردانده شدند که شأن و شرف آنها در جامعه ی اسلامی آن روز نظیر نداشت، کسانی این عزیزان را به اسارت گرفتند که از اسلام بویی نبرده بودند و با اسلام رابطه ای نداشتند و خبیث ترین و پلیدترین انسان های زمان خودشان بودند، در روز یازدهم محرم خاندان پیامبر(ص) و علی بن ابی طالب(ع) به اسارت گرفتار شدند و این خاطره بعنوان یکی از تلخ ترین خاطره ها برای ما تا امروز و تا آخر مانده و خواهد ماند.»
مقام معظم رهبری بر تفاوت اسارت در سال ۶۱ هجری و الان تاکید نمودند و افزودند: «اسارت آن روز با اسارت امروز فرق دارد، اسارت امروز همین است که سربازی، افسری، رزمنده ای یا غیرنظامی ای مدتی در زندان و اسارتگاه قرار می گیرد و از اهل و خاندان خود دور می ماند که البته دشوار می باشد، اما با اسارت آن روز از زمین تا آسمان فرق دارد، در روز یازدهم محرم اسارت دسته جمعی زنان، کودکان و مردانی که باقی مانده بودند، اسارتی توأم با تحقیر، اهانت، گرسنگی دادن، سرما دادن، گرما دادن، اذیت کردن و در کوچه و بازار گرداندن و در سخت ترین شرایط بود.»
آیت الله خامنه ای خطاب به خانواده اسراء و مفقودان خاطرنشان کردند: «اکنون در این جا باید برای شما خانواده های اسرا و مفقودان عرض کنم که شما همچون قشرهای فداکار این انقلاب به حساب می آیید، پس از خانواده ی شهدا شما پرچم دار هستید، البته رنج خانواده های مفقودان بیشتر است، مفقودی که ما داریم یا اسیر و یا شهید است، غم این خانواده ها سنگین تر و رنج آنها بیشتر است، اما به هر حال در دلشان نور امیدی هست که عزیزشان را روزی خواهند دید و خدا کند و دعای ما اینست که همینطور هم باشد.»
کربلای اسرای دفاع مقدس در زندان های رژیم بعث
وضعیت اسرای کشورمان در دوران دفاع مقدس خیلی سخت بود، به صورتی که آنها حتی اجازه توسل به خاندان (ع) را هم نداشتند و مورد ضرب و شتم ماموران رژیم بعث عراق قرار می گرفتند. در همین راستا «حسن اسلامپور کریمی» از آزادگان دوران دفاع مقدس خاطره ای را از سوگواری اسرای ایرانی در زندان های رژیم بعث عراق بیان کرده است که بخشی از آن به این شرح است:
«اسرای ایرانیِ دربند رژیم بعث عراق همه تلاش خویش را می کردند تا کمی از سختی های اسارت را کم کنند، آنان با توسل به معنویات راه دشوار اسارت را بگونه ای متفاوت سپری کردند، بعنوان مثال زیارت عاشورا در اسارت صفای دیگری داشت، چون آزادگان خویش را در نقش اسرای کربلا می دیدند، به عبارت دیگر اسارت یک تعزیه ی واقعی و عینی شده بود با این تفاوت که در آنجا خون واقعی بود نه رنگ قرمز، یزیدیان هم همان بعثی های بی رحم بودند که به قصد کشتن می زدند، نه نمایشی و صوری، ضربات هم واقعی بود، با این تفاوت که در کربلا کابل و باتوم نبود و به جای آنها نیزه ها و تازیانه ها بودند که بر بدن های اسراء فرود می آمد، اگر در شب عاشورا مناجات و ذکر، شیرینی بیشتری داشت، در اسارت هم ذکر و زیارت و دعا، فضای اسارت را قابل تحمل می کرد.
به هر حال، جوان ایرانی و بسیجی به عشق «حسین ضد السلام» زنده است، ما می بایست هزینه های سوگواری برای محرم را می دادیم، محرم سال ۱۳۶۶ بود که براداران بند روبه رویی ما تصمیم گرفتند یک سوگواری درست و حسابی ترتیب دهند و به تهدیدهای بعثی ها توجهی نکنند. زیارت عاشورا با سوز و گدازی بی نظیر شروع شد، نوحه هایی هم که مداحان از حفظ داشتند رونق دیگری به مجلس داده بود، عراقی ها از سر و صدای آن بند فهمیدند که اسیران قوانین مهمی را نقض کرده اند.
تماس با سلسله مراتب بالا سبب شد که صدها نیروی بعثی به اردوگاه ۱۱ تکریت گسیل شوند و عاشورایی دیگر به پا شود، میزان جراجات در اثر شکنجه ها خیلی زیاد بود، هیچ سوگواری سالم نماند و برخی از آنها از جوانان بسیجی مشهد بودند، قضیه از آنجا آغاز شد که بعثی ها در هنگام سجده ی آخر زیارت عاشورا سر رسیدند، آنها از پشت پنجره هر چه تهدید کردند، کسی از سجده برنخاست، این امر سبب خشم آنها شد و آنها پس از باز کردن درِ آسایشگاه و آوردن اسرا به محوطه‌ی شکنجه گاه، صحنه های دلخراشی را از روی ددمنشی به وجود آوردند.
بارها با همین گوش خود شنیدم که بعثی های از خدا بی اطلاع می گفتند اگر حسین (ع) شهید شد به شما چه مربوط است، تازه امام حسین (ع) که عرب بود، اگر قرار باشد کسی برای او ناراحت باشد، باید ما باشیم نه شما آتش پرست ها و مجوس ها!؛ سلام بر آن هایی که ابتدا رزمنده اسلام شدند و سپس در اثر ضربات و صدمات جنگ و اسارت، جانباز گردیدند و پس از دریافت مدال افتخار آزادگی و همدردی با اسیران کربلا، در گوشه ی غربتِ اسارت در اثر شکنجه ها و یا بیماری و عدم رسیدگی توسط بعثیان کافر، مدال شهادت را دریافت نمودند.»
جام زهری برای پایان جنگ
روزهای پایانی تیرماه یادآور پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل از جانب ایران و پایان جنگ تحمیلی است، قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت یکی از قطعنامه های این شورا است که در ۲۹ تیر ۱۳۶۶ برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق صادر شد. این قطعنامه از نظر کمی و تعداد واژه های به کار گرفته شده، مفصل ترین و از نظر محتوا اساسی ترین و از نظر ضمانت اجرا، قوی ترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این جنگ بوده است. این قطعنامه فورا از جانب عراق پذیرفته شد ولی پس از گذشت یک سال و هفت روز در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ از جانب ایران مورد پذیرش قرار گرفت. در نهایت امام خمینی(ره) در ۲۹ تیر ۱۳۶۷ پیامی در رابطه با پذیرش قطعنامه منتشر نمودند که به «نوشیدن جام زهر» معروف شد. پذیرش این قطعنامه هرچند به معنای پذیرش آتش بس از جانب ایران بود ولی رژیم بعث عراق به حملات خود ادامه داد و مجدداً وارد خاک ایران شد تا شاید نقاط مهمی همچون خرمشهر را به دست بیاورد و با وضع بهتر و به اصطلاح با دست بالاتری در مذاکرات حضور داشته باشد، اما موفقیتی به دست نیاورد و نهایتا جنگ در ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ به پایان رسید.
در همین راستا، «سردار احمد غلامپور» از فرماندهان سالهای دفاع مقدس درباره تغییر نظر امام خمینی(ره) و پذیرش قطعنامه، اظهار کرده است: « حضرت امام(ره) با عنایت به پتانسیل و توانمندی های جمهوری اسلامی و نیروهای ما، این انتظار را داشتند که جنگ را با جنگ و نظامی گری به نقطه مطلوب و پیروزی برسانیم، اما متأسفانه به علت عدم همسویی و همپایی بین مسئولین سیاسی کشور و امام (ره)، این اتفاق صورت نگرفت. در هر حال با عنایت به توانمندی های ما به لحاظ نیروی انسانی، انگیزه، مسائل اعتقادی و با وجود همه حمایت هایی که ابرقدرت ها از عراق می کردند، می توانستیم جنگ را با جنگ تمام نماییم، کما اینکه تا سال ۶۶ و در طول شش سال اول جنگ، دوران پیشرفت رو به جلوی ما و عقب نشینی و انحطاط دشمن بود.»
وی از ناراحتی فرماندهان دفاع مقدس بعد از پذیرش قطعنامه اطلاع داد و اظهار داشت: «به اعتقاد من، نگاه فرماندهان منطبق با نگاه امام(ره) بود، در لحظات اولیه که قطعنامه از رادیو اعلام شد، خیلی از فرماندهان مکدر و ناراحت می شوند و عزم این را می کنند که به تهران بیایند و به خدمت امام(ره) بروند و یک حالت احساسی بر آنها غلبه می کند، اما بعداً با خود می گویند که حرف، حرف امام(ره) است و به هر حال تصمیم، تصمیم ایشان است و بنابراین تبعیت می کنند و مسأله را می پذیرند. امروز که چندین سال از جنگ می گذرد نگاه منصفانه اینست که تصمیم امام(ره) بسیار عاقلانه، هوشمندانه و بر مبنای مصلحت نظام بوده است، هر چند تلخ بوده باشد.»
پایان اسارت رزمندگان ایرانی بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸
پس از قبول قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل توسط ایران و عراق و برگزاری جلسات در ارتباط با مذاکرات صلح دو کشور تحت نظارت سازمان ملل متحد که تقریبا دو سال به طول انجامیده بود، از اوایل اردیبهشت سال ۱۳۶۹ صدام با ارسال نامه های گوناگونی، تمایل خویش را برای برگزاری مذاکرات دوجانبه بین دو کشور خارج از مسیر نظارت سازمان ملل متحد ابراز داشت، در واقع رژیم زیاده خواه صدام که در جهت تمایلات جنگ طلبانه و متجاوزانه ی خود، قصد حمله به کشور کویت و اشغال آنرا داشت، بیشتر از هر چیز باید از طرف همسایه قدرتمند مرزهای شرقی خود یعنی جمهوری اسلامی ایران آسوده خاطر می شد.
با پذیرش باردیگر ی معاهده ۱۹۷۵ الجزایر از جانب صدام، عراق پذیرفت تا به نشانه حسن نیت، عقب نشینی از اراضی اشغالی ایران را از روز جمعه ۲۶ مردادماه ۱۳۶۹ برابر با ۱۷ اوت ۱۹۹۰ میلادی آغاز کند، همینطور عراق قبول کرد تا از همان روز مبادله ی فوری و همه جانبه اسرای جنگ به هر تعدادی که در عراق و ایران در اسارت به سر می برند را، آغاز کند.
با این توافق، ارتش عراق ظرف پنج روز تا ۳۰ مردادماه ۱۳۶۹ به مرزهای شناخته شده ی بین المللی بر مبنای معاهده ۱۹۷۵ تحت نظارت گروه ناظر نظامی سازمان ملل متحد عقب نشینی کرد و دست از اشغال حدود ۲۶۶۳ کیلومترمربع از خاک ایران برداشت. بعد از گذشت دو سال از پایان جنگ، نخستین گروه ۱۰۰۰ نفره اسرای ایرانی در ۲۶ مرداد ۱۳۶۹ از مرز خسروی وارد خاک ایران شدند و روز بعد به همین تعداد از اسرای عراقی به کشورشان بازگشتند، در نهایت ۵۵۴۳۸ نفر از اسرای عراقی در ۱۰۳ مرحله و ۳۹۴۱۷ نفر از اسرای ایرانی در ۷۰ مرحله مبادله شدند، تعداد ۵۷۴ نفر از اسرای ایرانی هم در دوره اسارت به شهادت رسیدند.
با توجه به مطالب فوق، رزمندگان ایرانی که برای دفاع مقدس از وطن و ناموس خویش، به جنگ تحمیلی با رژیم بعث عراق رفته و در زندان های آنها اسیر شده بودند، با توسل به امام حسین(ع) و اسرای کربلاء در مقابل رنج های فراوان اسارت، مقاومت کرده و بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل، سرافرازانه به میهن اسلامی و شهیدپرور بازگشتند. ازاین رو تاریخ معاصر کشورمان نشان داده است که اصول اساسی انقلاب اسلامی ایران ریشه در اعتقادات شیعی و حماسه های حسینی دارد که جمهوری اسلامی را بیشتر از ۴۵ سال استوار و باعزت نگه داشته است.
منبع: عطر حرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب