یك استاد حوزه علمیه در گفت وگو با عطر حرم:
مباهله سندی شد برای اثبات حقانیت اهل بیت(ع)
به گزارش عطر حرم، حجت الاسلام والمسلمین پیکری با اشاره به اینکه روز مباهله حقانیت غیرقابل انکار اهل بیت(ع) را در طول تاریخ زنده نگه می دارد، اظهار داشت: در مباهله آن حقانیت و اثرگذاری و مسئله مهمی که جایگاه خانواده پیامبر اکرم(ص) را نشان می داد قابل انکار نبود و در آن لحظه تمام نشد و این مباهله سندی شد که در طول تاریخ پس از مباهله مورد استناد اهل بیت(ع) قرار گرفت.
حجت الاسلام والمسلمین محمد پیکری -استاد حوزه و دانشگاه- در گفتگو با ایسنا در مورد زوایای مختلف روز مباهله و اهمیت آن در اثبات حقانیت اهل بیت(ع) اظهار نمود: یک روز مامون خلیفه عباسی از امام رضا(ع) پرسید به من از بزرگترین فضیلت امیرالمومنین(ع) که قرآن بر آن دلالت دارد خبر بدهید، امام رضا(ع) فرمودند در آیه مباهله «فَمَنْ حَاجَّک فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَکمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ الله عَلَی الْکاذِبِینَ / هرگاه پس از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: «بیایید ما فرزندان خویش را دعوت نماییم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خود را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت نماییم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم. (سوره آل عمران، ۶۱)» این بالاترین فضلیتی است که قرآن در مورد اهل بیت(ع) بر روی آن تاکید می کند، در این آیه نفوس همان امیرالمومنین(ع) است. همینطور خاندان پیامبر(ص) شامل حضرت زهرا(س) و امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در این آیه یاد شده هستند.
وی افزود: بنابر نقل مرحوم سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال ماجرا مباهله بر این قرار بود که رسول اکرم(ص) بر نجرانی های مسیحی نامه ای ارسال می کنند که بسیار مبسوط است که در بخشی از آن نامه پیامبر(ص) مسیحیان را به اسلام دعوت می کند و ادامه می دهد درصورتیکه مسلمان نمی شوید به منظور زندگی در بلاد اسلامی باید جزیه یا همان مالیات پرداخت کنید.
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: مبحث نامه در مجالس و محافل مسیحیت طی چندین جلسه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد، در این جلسات مسیحیان وعده های انجیل نسبت به ظهور پیامبر(ص) آخرالزمان را مرور و یادآوری کردند تا متوجه شوند که نشانه های موجود با کسی که نامه به آنها داده درست است، ازاین رو مسیحیان برای آنکه بدانند تحلیل ها و برداشت هایشان درست است باید یکسری موارد را بررسی می کردند تا برای آنها مسجل شود، چونکه برپایه وعده مسیح آنها باید مسلمان می شدند، البته معتقد بودند اگر پیامبر آخرالزمان حضرت محمد(ص) نباشد باید مالیات بدهند و مسلمان نشوند.
حجت الاسلام والمسلمین پیکری تصریح کرد: حالا در این شرایط مسیحیان برای اثبات این ادعا چه باید می کردند؟، جهت بررسی حقانیت حضرت رسول اکرم(ص) و تطبیق آن با آن چه در کتب مسیحیت آمده است یک نفری باید مامور می شد تا از طرف اسقف اعظم نجران برود و مبحث را بررسی کند، بعد از برگزاری جلسات مختلف ۸۸ نفر از علمای مسیحیت انتخاب شدند تا به سمت مدینه عزیمت و حقانیت حضرت رسول اکرم(ص) را بررسی نمایند.
مناظره بر سر الوهیت خدا و مسیح و پیشنهاد «مباهله»
وی ادامه داد: این کاروان با یک تشریفات خاص و تکبر فراوان در میان علما مسیحی عازم مدینه شدند. این هیات بسیار اشرافی را پیامبر اکرم(ص) به حضور نپذیرفت و خیلی صریح فرمودند که من با این جمعیت فخر فروش و متکبر ملاقات نمی کنم، ناچارا این کاروان در یک گوشه ای از مدینه اسکان پیدا کردند و سپس لباس های ساده ای پوشیدند و متوجه شدند پیامبری که به دنبال آن آمدند با اشرافی گری مخالف است. یکی از خصوصیت هایی که حضرت عیسی(ع) برای قوم خود به یادگار گذاشته بود ساده زیستی بود، این کاروان این خصوصیت در گفتار و رفتار پیامبر اکرم(ص) دیدند، وقتی پیامبر(ص) همه آنها را با صورت تجمل گرایی نپذیرفت، همین رفتار را با رفتار حضرت عیسی(ع) تطابق دادند.
این استاد دانشگاه بیان نمود: بعد از این مقدمه که در ملاقات به وجود آمد یک ملاقات عمومی بین پیامبر(ص) و این کاروان علما مسیحی شکل گرفت و مبحث «الوهیت خدا» و پدر نداشتن حضرت عیسی(ع) عنوان شد و این اندیشه غلط را پیامبر(ص) با استدلال انکار کردند و مسیحیان با لجبازی در مقابل بیان رسول اکرم(ص) ایستادند و در مورد عبد و بنده بودن حضرت عیسی(ع) به انکار رفتند و معتقد بودند مسیح فرزند خداست و مناظره به اینجا کشید که این ۸۸ نفر برای اثبات سخن خود و این که حضرت عیسی(ع) پدر نداشته و مستقیما فرزند خداست پیشنهاد «مباهله» را مطرح نمودند. براین اساس قرار شد دو طرف به درگاه حق دعا کنند هرکسی حق بود طرف مقابل گرفتار عذاب شود و مورد عقوبت قرار بگیرد.
مباهله ترفند مسیحیان برای ترساندن دیگران بود
حجت الاسلام و المسلمین پیکری ابراز کرد: علمای مسیحیت همیشه با این ترفند مباهله دیگران را می ترساندند و با نفرین طرف مقابل او را گرفتار وحشت می کردند و در مقابل پیامبر(ص) هم این پیشنهاد را دادند. البته تصور نمی کردند که پیامبر(ص) این پیشنهاد را قبول کند. این علما مسیحی چون جمعیتی مغرور و خویش را مقرب الهی می دانستند و اهل نیایش و دعا هم بودند همیشه دیگران این تلقی را از آنها داشتند که آنها هرچی بگویند خدا اجابت می کند. بمحض این که پیشنهاد عنوان شد پیامبر(ص) بی درنگ پذیرفتند و فرمودند که خدا به من دستور داده است خواسته شما را عملی کنم، آیه ۶۱ سوره آْل عمران را پیامبر(ص) در همین لحظه برای آمادگی مباهله بیان نمودند.
وی تصریح کرد: در این لحظه اسقف اعظم و علمای مسیحیت تصور نمی کردند که پیامبر(ص) مباهله را بپذیرد، حالا آنها در یک شرایط وحی هم قرار گرفته بودند چون پیامبر(ص) گفت خداوند بر من وحی کرده است مباهله کنید. این اتفاق مسیحیان را به تردید برد و ازاین رو تقاضای مهلت و مشورت خواستند و در این فاصله مهلت بین علمای مسیحیت بحث بالا گرفت و توافق کردند فردا با رسول خدا(ص) و اصحابش مباهله صورت گیرد.
نقش یهودیان در مباهله
این استاد حوزه علمیه ابراز کرد: البته این کاروان مسیحیان یک شرط و شروطی برای خودشان قرار دادند که اگر پیامبر(ص) با خانواده و اهل بیتش(ع) آمده باید مباهله را بر هم بزنند ولی اگر با یارانش به میدان آمد مباهله را انجام بدهند. یک عده ای یهودی در مدینه ساکن بودند که در واقع آنها هم تا حد زیادی آتش بیار معرکه شدند. آن یهودیان هم در این تصمیم علمای مسیحی دخالت داشتند و در جلسات با مسیحیان به آنها مشورت دادند چونکه پیش از ورود این هیات مسیحی به مدینه، یهودیان معجزاتی از پیامبر(ص) دیده بودند و به همین خاطر به مسیحیان گفتند اگر پیامبر(ص) با خانواده اش آمد از مباهله بترسید و انکار کنید.
حجت الاسلام والمسلمین پیکری در ادامه خاطرنشان کرد: این مباهله یک اتفاق بین المللی بود چونکه اسلام، مسیحیت و یهود همه قرار بود در یک اتفاق درگیر هم شوند و ازاین رو یک سیل جمعیتی برای حضور در محل مباهله حضور پیدا کردند و حدودا تاریخ می گوید اکثریت مردم مدینه از مسلمان، یهودی و مسیحی برای این مباهله حضور پیدا کردند.
وی افزود: خود جلسه مباهله یک اتفاق جالبی بود و همه مننتظر بودند ببینند هیاتی که مقرر است پیامبر(ص) برای مباهله بیاورد چه کسانی هستند و هیات مسیحی تصور می کردند برخی از اصحاب خوب پیامبر(ص) گلچین خواهند شد و کسانی که در هجرت پیامبر(ص)، مبارزات فتح مدینه، از میان انصار و مهاجرین خواهند بود و این مورد هم بین مردم می چرخید. اما آن چه صورت گرفت غیر از این بود و ناگهان همه دیدند پیامبر(ص) دست خانواده خویش را گرفته و در نهایت سادگی به همراه حضرت علی(ع)، حضرت زهرا(س) و امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در جایگاه مباهله قرار گرفتند.
اثبات حقانیت اهل بیت(ع) در مباهله
این استاد دانشگاه اظهار نمود: وقتی پیامبر(ص) در جایگاه مباهله قرار گرفت دست راست خویش را بالا گرفت و گفت «خدایا اینها خاندان و خاصان من هستند و هرگونه بدی را از آنها دور کن و شما این خاندان مرا پاک قرار دادید و پاک نگه دارید. علی، فاطمه، حسن و حسین خاندان من هستند و هرکسی با آنها سرجنگ داشته باشد من هم با او روی جنگ خواهم داشت و هرکسی با آنها دوست باشد من هم با آنها دوست خواهم بود». در این مقدمه پیامبر دوستی خدا و خودش نسبت به این اهل بیتش را بیان کرد.
اگر علمای نجران مباهله می کردند تمام این علما و اهل نجران و مسیحیت از بین می رفتند، چونکه همه طرف پیامبر(ص) با همه طرف مسیحیت قرار بود مباهله شوند و این یک ریسک بزرگ برای مسیحیت بود، اگر این مباهله یک درصد به ضرر مسیحیت بود در یک سو همه مسیحیت باید از بین می رفت در حالیکه در یک طرف تنها یک خانواده حضور داشتند.در حدی که در اینجا حضرت علی(ع) را نفس خود، حضرت زهرا را به جای زنان تمام اسلام و حسن و حسین را به جای تمام فرزندان مسلمین معرفی می کند و حب و بغض نسبت به این خانواده را نسبت به خودش آشکارا بیان می دارد.
حجت الاسلام پیکری تصریح کرد: این مقدمه بسیار مهم بود و همین شیوه معرفی علمای نجران را ترساند و آنها از مباهله جا زدند و خوف مباهله پیدا کردند، چونکه این مورد برای آنها سابقه نداشت، انصار و مهاجر و اهل مدینه رفتارهای ظریفی از پیامبر(ص) دیده بودند اما این اتفاق بی نظیر بود و در اوج این تحیر و در مقابل چشم مردم مدینه علمای نجران با یک صداقت و لطافتی از مباهله کنار کشیدند و هیچکدام حاضر نشد وارد مباهله شوند، بخصوص این که پیامبر(ص) معرفی صریح و با صلابتی از خانواده خود داشت.
وی افزود: در صفحه ۸۱۴ تا ۸۴۰ کتاب اقبال الاعمال سیدبن طاووس آمده است در این زمان جبرئیل نازل شد و پیام آورد که اگر علمای نجران مباهله می کردند تمام این علما و اهل نجران و مسیحیت از بین می رفتند، چونکه همه طرف پیامبر(ص) با همه طرف مسیحیت قرار بود مباهله شوند و این یک ریسک بزرگ برای مسیحیت بود، اگر این مباهله یک درصد به ضرر مسیحیت بود در یک سو همه مسیحیت باید از بین می رفت در حالیکه در یک طرف تنها یک خانواده حضور داشتند. این شدت ساده زیستی و صداقت و لطافت و محبتی که در دل همه از جانب پیامبر(ص) بوجود آمده بود قابل انکار نبود و این در واقعه مباهله تمام نشد و حقانیت این خانواده در آن لحظه تازه آغاز شد.
مباهله سندی برای اثبات حقانیت اهل بیت(ع) در طول تاریخ
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: در نهایت علمای نجران مباهله را نپذیرفتند و حاضر شدند مالیات بدهند و برخی از آنها هم در همین جریان مسلمان شدند، اما نکته مهم تر این بود که آن حقانیت و اثرگذاری و مسئله مهمی که جایگاه خانواده پیامبر اکرم(ص) را نشان می داد قابل انکار نبود و در آن لحظه تمام نشد. مباهله به اتمام رسید و اثر خویش را گذاشت اما قابل انکار نبودن خانواده اهل بیت(ع) و جایگاه آنها ادامه داشت و این مباهله سندی شد که در طول تاریخ پس از مباهله مورد استناد اهل بیت(ع) قرار گرفت.
حجت الاسلام والمسلمین پیکری خاطرنشان کرد: امیرالمومنین(ع) در دو برهه تاریخی به مباهله استناد می کنند، پس از سقیفه حضرت علی(ع) زمانیکه ابوبکر برای دل جویی از ایشان آمد، امام علی(ع) خطاب به ابوبکر گفت «آیا مخاطب مباهله ما نبودیم؟، چه کسی مورد استناد پیامبر(ص) در مبلاهله بود؟، پس از ابوبکر خواست شهادت بدهد که در مباهله خدا در مقابله با مسیحیان و مشرکان آیا ما و خاندان ما را معرفی نمود یا خانواده شما؟، در نهایت ابوبکر جواب داد پیامبر(ص) شما را به مباهله برد».
وی ادامه داد: بار دیگر حضرت علی(ع) به مباهله اشاره داشتند و آن هم روز شورای شش نفره سقیفه بود، امیرالمومنین(ع) همه را به خدا قسم داد که آیا من کسی نبودم که از میان شما انتخاب و با خانواده ام به مباهله برده شدم؟، آیا از میان شما کسی هست که در شان نزول آیه مباهله پیامبر(ص) به او اشاره کرده باشد؟، همه پاسخ دادند خیر فقط شما بودید.
این استاد دانشگاه در انتها اظهار داشت: روز مباهله حقانیت غیرقابل انکار اهل بیت(ع) را در طول تاریخ زنده نگه می دارد و مظاهر آن برای استناد به رور مباهله کم نیست و این اتفاق خودش یک سرفصلی در میان شعیان به حساب می آید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب