پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت وگو با عطر حرم:
امام حسن مجتبی(ع) با اقتدار در مقابل معاویه ایستاد و مقابله کرد
به گزارش عطر حرم، حجت الاسلام یاوری استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: امام حسن(ع) با معاویه صلح کرد تا نظام امامت گرفتار خدشه نشود و عزت و افتخار شیعه حفظ شود.
خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه- عصمت علی آبادی: امروز نیمه ماه رمضان سالروز میلاد امام حسن مجتبی (ع) است. حضرت امام مجتبی در نیمه ماه رمضان و در مدینه به دنیا آمد. در سال ولادت ایشان اختلاف است. برخی آنرا سال دوم و برخی سال سوم هجرت می دانند. برای امام مجتبی القاب بسیاری نقل شده است همچون تقی، طیب، زکی، سید، سبط، امین، مجتبی و … که از این بین لقب سید را خود پیامبر اکرم به ایشان داده است. در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله مقابل و آله امامت ایشان و امام حسین مقابل السلام مورد تاکید قرار گرفته است: «حسن و حسین امامند، چه قیام کنند و چه نکنند». در حدیث دیگری آن حضرت می فرمایند: «حسن و حسین، سرور جوانان بهشتند». این حدیث در منابع گوناگون شیعه و اهل سنت نقل شده است. امام حسن مقابل السلام در وقایع مهمی در زمان پیامبر اکرم صلی الله مقابل و آله حضور دارند که همگی نشان از جایگاه رفیع آن حضرت در نزد خدا و پیامبر اکرم صلی الله مقابل و آله دارند.
امام خمینی با اشاره به قیام امام حسن (ع) مقابل معاویه و سپس به علل صلح آن حضرت با معاویه پرداخته و معتقد می باشد حیله گری و خیانت تعدادی از همراهان امام حسن (ع) از علت های صلح تحمیلی است. بگفته او ادامه تفکر خوارج و مقدسان نهروان که برای علی (ع) آن همه مشکل درست کردند، از موجبات صلح تحمیلی امام حسن (ع) است که در صورت آگاهی و استقامت یاران، امام حسن (ع) گرفتار آن مصائب نمی شد و قضایای کربلا پیش نمی آمد.
بر همین اساس برای واکاوی و بررسی دلیل صلح امام حسن مجتبی (ع) با معاویه و فضای جامعه آن زمان با حجت الاسلام محمدجواد یاوری، پژوهشگر تاریخ اسلام به گفت و گو پرداختیم که در ادامه تقدیم می شود:
حجت الاسلام محمدجواد یاوری، پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت و گو با خبرنگار مهر، درباره ی صلح امام حسن مجتبی (ع) اظهار داشت: در تاریخ اسلام از صلح امام حسن مجتبی (ع) نام برده می شود که چند نکته در این صلح حائز اهمیت می باشد.
وی به جامعه و شرایط اجتماعی حیات امام حسن مجتبی (ع) اشاره و اشاره کرد: حضرت در جامعه ای زندگی می کردند که بنی امیه سردمدار آن بود و معاویه به عنوان خلیفه بر جامعه اسلامی حکومت می کرد. معاویه در جایگاه حاکم اسلامی به هیچ عنوان اعتقادی به اسلام اعتقادی نداشت و مخالف نظام مبتنی بر ولایت دوده (ع) بود؛ به همین دلیل به شدت نسبت به بنی هاشم و خاندان پیامبر اکرم (ص) کینه و دشمنی داشت.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: از همه مهم تر او با همین نگرش خواهان حکومت بر سرزمین های اسلامی بود نگرشی که به تعبیر امام حسن در این نگرش مقرر است قرآن و سنت کنار گذاشته شود. امام علی (ع) فرمودند معاویه آگاه به سنت پیامبر و قرآن کریم نیست و همیشه تفسیر به رأی می کند. در این دوره قرار بود نام پیامبر از ماذنه ها خاموش شود.
وی بیان داشت: معاویه در عراق فضایی ایجاد کرد که مردم عثمانی شدند؛ مقصود از عثمانی کسانی هستند که عثمان را بر امام علی ترجیح می دادند و حضرت را قاتل عثمان می دانستند. معاویه در اصل با این اقدام مردم را مقابل امام علی بسیج کرد. گام دوم و سوم معاویه به ترتیب تخریب چهره دوده و ترساندن مردم از یاری رساندن امام علی بود. او با تطمیع کردن و ترساندن و رشوه دادند گاهی افراد را می خرید و با شایعه پراکنی مبادرت به تخریب چهره امام علی می زد تا مردم از جوار حضرت پراکنده شوند.
یاوری افزود: با وعده و وعیدهای دشمن عده زیادی از پیرامون حضرت متفرق شدند یکی از نمونه کارهایی که ایشان انجام داد غارت و چپاول سرزمین های تحت حاکمیت امام علی بود و حضرت ناگزیر بود تا آنها را اصلاح نماید. پس از امام علی نیز امام حسن با چنین دشمنی مواجه بود؛ امروز کسانی که له له آمریکا را می زنند و می گویند اگر آمریکا بیاید مساله اسلامیت و جمهوریت حل می شود بطورکامل در اشتباه هستند آنان نمی دانند که نزد همین آمریکا ایرانیت نیز مهم نیست. چون جامعه ایرانی تفکر و باورهایی دارد که برای غربی ها و آمریکایی ها خوشایند نیست. آنان همیشه در تلاش هستند تا سرزمین و مرزهای ایران را تکه تکه کنند تا بتوانند با مسلط شدن بر جامعه ایرانی اهداف خودرا در این سرزمین دنبال کنند.
حیله گری های معاویه
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: امام علی در ایام پایانی عمر مبارکشان سپاهی آماده کردند تا در مقابل معاویه پیمان شکن بایستند اما حضرت به شهادت رسیدند؛ بدین سبب امام حسن با چنین فضایی مواجه بود که موجب شد صلح را بپذیرد. امام حسن با اقتدار در مقابل معاویه ایستاد و مقابله نمود اما این حیله گری معاویه بود که موجب شد بین یاران و سپاهیان حضرت اختلاف ایجاد و شایعاتی را مقابل امام حسن پراکنده کند. معاویه وقتی عظمت سپاه امام حسن مجتبی (ع) را مشاهده کرد و دید که حتی خوارجی مسلک ها که می دانستند باید با معاویه بجنگند در سپاه حضرت هستند. خوارجی مسلک ها معاویه را قبول نداشتند برای همین با امام حسن مجتبی (ع) بیعت کردند.
وی اضافه کرد: معاویه با مشاهده این مسائل بین سپاه امام حسن مجتبی (ع) جاسوس اعزام کرد اما حضرت همه جاسوسان را اعدام کرد. معاویه نیز به جهت اینکه برگ برنده برای خودش باشد از فرصت شایعه بهره برد و بین سپاهیان امام حسن مجتبی (ع) اختلاف انداخت تا جایی که گروهی که در ساباط مدائن بودند وقتی خدمت امام حسن رسیدند به اطرافیان حضرت گفتند اگر خدا بخواهد با صلح حضرت همه چیز حل می شود و از طرف دیگر نیز عده ای را نیز فریب دادند و گفتند امام حسن مجتبی (ع) صلح را پذیرفته است. با همین شایعات بود که شکاف عمیقی بین سپاه حضرت بوجود آمد.
یاوری افزود: گزارش های معتبری از منابع اهل سنت نقل شده که یاران و اطرافیان معاویه بودند که خوارج و اصحاب امام حسن را تحریک می کردند و با فریب دادن یاران امام حسن آنان را نسبت به حضرت دلسرد می کردند تا آنها امام حسن مجتبی (ع) را تنها بگذارند و از گرد ایشان پراکنده شوند. نکته دیگری که وجود دارد این است که یاران معاویه و اشراف کوفه نیز با بوجودآوردن ارعاب و وحشت کاری کردند که تعدادی از آنان به معاویه نامه نوشتند و گفتند ما کاری می نماییم که حضرت به شما تسلیم شود؛ بعد معاویه همان نامه را به امام حسن نشان داد در چنین فضایی که امام حسن چنین یارانی دارد تن به صلح می دهند.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: اگر امام حسن مجتبی (ع) صلح نمی کرد یا به اسارت در می آمدند یا به شهادت می رسیدند اگر اسیر می شدند معاویه بر امام منت می گذاشت و ایشان را خوار و ذلیل می کرد و عظمت امام در میان یارانش شکسته می شد و اگر شهید می شدند نظام امامت با مشکل روبرو می شد به همین دلیل امام فرمودند من با این کار به شیعه عزت دادم و شیعه را حفظ کردم، اگر این کار را نمی کردم کسانی که با من بودند و شیعه بودند به شهادت می رسیدند و یا خورد می شدند؛ در نهایت آن چیزی که اتفاق می افتاد این بود که جامعه شیعی از بین می رفت برای همین امام حسن به صلح تن دادند.
وی اشاره کرد: امام حسن فرمودند برای دین و حفظ آن صلح را پذیرفتم؛ معاویه نامه سفید امضایی برای صلح نزد امام حسن ارسال می کنند و متن صلح نامه سراسر با عزت و افتخار است. نمایندگان امام در مسکنی در کوفه نشستند و مفاد آنرا نوشتند از همه مهم تر اگر این صلح صورت نمی گرفت عظمت و حفظ کیان شیعه و دوده حفظ نمی شد شاید این صلح جامعه اسلامی را با یک سری مشکلات مواجه کرد اما در همان فضا امام در مدینه به مدت ده سال فعالیت داشتند.
یاوری افزود: امام حسن مجتبی (ع) در پاسخ به کسانی چون ابوسعید که پرسیدند: «ای فرزند رسول خدا (ص)، چرا با معاویه صلح کردید در صورتیکه میدانید شما بر حق بوده و معاویه گمراهِ باغی است، امام فرمود: اگر این کار را انجام نمی دادم، حتی یک نفر از شیعیان ما را بر روی زمین باقی نمی گذاشتند.» آن حضرت، در عبارت دیگری علت صلح را بقای دین توسط شیعیان بیان کرده و فرمود: «ترسیدم آنان را بکشند؛ پس تصمیم گرفتم برای بقای دین در روی زمین، فریادگری باقی بگذارم.»
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: همین طور امام حسن (ع) پس از صلح با معاویه فرمود: «اگر یار و یاوری می یافتم، حکومت را به معاویه واگذار نمی کردم؛ برای اینکه حکومت بر بنی امیه حرام است. شگفت از ملتی که نه حیا دارند و نه هیچ مرتبه ای از مراتب دین را دارند؛ وای بر شما! به خدا سوگند، معاویه به آن چه برای شما در کشتن من ضمانت کرده است، وفا نخواهد کرد. من می خواستم برای شما دین حق را برپا دارم، ولی من را یاری نکردید. اگر من امر حکومت را به معاویه تسلیم نمایم، پس به خدا قسم هیچگاه شما در دولت بنی امیه، گشایشی نخواهید یافت. سوگند به خداوند متعال، با بدترین عذاب و آزار به شما بدی خواهند کرد.»
منبع: عطر حرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب